اعتیاد به کافئین

سرتیتر مطالب

اعتیاد به کافئین

کافئین یک ماده تغییر دهنده‌ی خلق و خوی است که به صورت بسیار گسترده مصرف می‌شود. میلیارد‌ها نفر از مردم بر اساس سن، خوی و موقعیتشان روز خود را با نوشیدن یک نوشیدنی کافئین دار مانند چای، قهوه، نوشیدنی‌های انرژی زا و سودا شروع می‌کنند.
شما احتمالا انرژی و تمرکزی که کافئین برای شما برآورده می‌کند را دوست دارید و ممکن است به طعم و عطر نوشیدنی‌های کافئین دار علاقمند باشید. اما همه به این محرک معمول و متداول واکنش یکسان نشان نمی‌دهند.
برای بعضی از افراد کافئین بیشتر چیزی است که به آن نیاز دارند تا چیزی که از آن لذت ببرند. کافئین برای این افراد مثل یک عادت یا اعتیاد می‌شود و مانند همه‌ی اعتیاد‌ها ترک اعتیاد به کافئین نیز سخت و دارای عوارض جانبی نامطبوعی است.

کافئین چگونه وابستگی ایجاد می‌کند؟

به طور کلی کافئین بسیار فراگیر است و در همه جا یافت می‌شود و خیلی ساده این موضوع که کافئین می‌تواند یک ماده روان گردان باشد، نادیده گرفته می‌شود. در واقع کافئین موجب تغییر عملکرد مغز، خلق و خوی و رفتار می‌شود. کافئین به راحتی وارد مغز شده و عملکرد چندین انتقال دهنده عصبی را تغییر می‌دهد و عروق خونی را که موجب کاهش جریان خون به مغز می‌شوند، منقبض می‌کند. همچنین باعث تغییر فعالیت الکتریکی مغز شده که باعث می‌شود امواج مغزی بتا مرتبط با حالت تحریک پذیری، افزایش پیدا کند.

آیا کافئین واقعا اعتیاد آور است؟

یک ماده باید چند معیار داشته باشد که به عنوان یک اعتیاد آور در نظر گرفته شود. در ادامه رابطه کافئین با سه علامت اعتیاد را بررسی می‌کنیم.

1- وابستگی

شما به کافئین علاقه و اشتیاق دارید، پول خوبی برای آن هزینه می‌کنید و حتی بخشی از برنامه روزانه خود را برای بدست آوردن آن تنظیم می‌کنید.

2- قدرت تحمل نسبت به کافئین

مثل خیلی از مواد مخدر شما باید هر دفعه کافئین بیشتری را مصرف کنید که تاثیر مشابه را دریافت کنید. در نهایت برای اینکه عملکرد نرمالی داشته باشید باید آن را مصرف کنید.

3- ترک کافئین

ترک کافئین به طور کلی سخت است و هنگامی که تصمیم به ترک آن می‌گیرید، علائم ترک مخصوص به کافئین را تجربه می‌کنید.

در نتیجه کافئین قطعا به عنوان یک ماده اعتیادآور در نظر گرفته می‌شود. سازمان جهانی بهداشت WHO اعتیاد به کافئین را به عنوان یک اختلال بالینی در نظر می‌گیرد. همچنین مطالعات مختلف نشان می‌دهند که مصرف کنندگان کافئین بعد از مدتی واقعا به آن معتاد می‌شوند.

چهار اختلال مرتبط به کافئین

مسمومیت کافئین
اختلال اضطراب ناشی از کافئین
اختلال خواب ناشی از کافئین
اختلال ناشی از ترک کافئین

اعتیاد به کافئین به عنوان یک اختلال شناخته شده در نظرگرفته نشده است ولی به تازگی مطالعات بیشتری راجع به آن صورت می‌گیرد.

آیا کافئین یک اعتیاد بی ضرر است؟

اعتیاد کافئین به طور کلی بی خطر است چون که:

بر خلاف سایر مواد مخدر، وابستگی به کافئین باعث فروپاشی زندگی افراد نمی‌شود.
ترک کافئین معمولا در مقایسه با مواد مخدر خیابانی و مواد مخدر یا داروهای تجویزی اعتیادآور کوتاه مدت و آسان است.
محبوب‌ترین و متداول‌ترین محصولات کافئین دار قهوه و انواع چای است که هر یک به نوع خود منافعی را به همراه دارند. دارای سابقه طولانی در مصرف هستند و مزایای زیادی برای سلامتی افراد دارند.
مصرف کافئین یک موضوع قابل قبول در جامعه مدرن است.

اگر فکر می‌کنید که به قهوه، چای، کافئین سودا یا نوشیدنی‌های انرژی‌زا معتادید، آیا دلایل قانع کننده‌ای برای ترک آنها وجود دارد؟

شما احتمالا معتقدید که اعتیاد به کافئین شما از لحاظ قانونی و نگاه جامعه و دوستان قابل قبول است. همچنین کافئین مزایای زیادی برای سلامتی دارد که عبارتند از:

می‌تواند یادگیری و حافظه را افزایش و خطر افسردگی را کاهش دهد.
می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند آلزایمر، پارکینسون، بیماری‌های قلبی و دیابت را کاهش دهد.
حتی می‌تواند طول عمر شما را افزایش دهد.
کافئین دوپامین را افزایش می‌دهد (یک انتقال دهنده عصبی است که باعث ایجاد انگیزه و انرژی در شما می‌شود.)
همچنین استیل کولین را افزایش می‌دهد (یک ماده شیمیایی در مغز که مسئول حافظه و یادگیری است.)

اما آیا این مزایا برای کافئین کافی است؟ حال بیایید نگاهی دقیق‌تر به عوارض جانبی اعتیاد به کافئین بیندازیم تا ببینیم آیا این ترکیب بالاخره خوب است یا نه.

عوارض جانبی مصرف منظم کافئین

کافئین سطح هورمون‌های استرس کورتیزل و اپی‌نفرین را افزایش می‌دهد که این باعث می‌شود شما احساس تنش، اضطراب، زودرنجی و تحریک پذیری بیشتر کنید.
کافئین می‌تواند موجب تپش قلب و خفقان شود.
می‌تواند علائم اضطراب و هراس را تشدید کند.
می‌تواند موجب بی خوابی شود.
قهوه، به طور خاص، می‌تواند باعث سوزش معده ، سوء هاضمه و فلور روده شود.
کافئین سطح انتقال دهنده‌های عصبی را تغییر می‌دهد.
رابطه بین کافئین و انتقال دهنده عصبی سروتونین پیچیده است، اما شواهدی وجود دارد که مصرف منظم کافئین باعث کاهش سروتونین می‌شود که برای خلق و خوی و خواب خوب لازم است.
کافئین همچنین انتقال دهنده عصبی آرام بخش گابا (GABA) را مهار می‌کند که این موجب افزایش اضطراب و بی خوابی می‌شود.
اگر شما در میان افرادی با سطوح بالای دوپامین هستید، کافئین می‌تواند گرایش بیشتری نسبت به بی خوابی، میل جنسی بیش از حد، اعتیاد و سایر رفتارهای خودارضایی در شما ایجاد کند.
آخرین تحقیقات نشان می‌دهد که کافئین اعتیادآورتر از آن چیزی است که در گذشته تصور می‌شده است.

به نظر می‌رسد که کافئین یک بسته است که استرس آدرنالینی، کاهش قند خون، نوسانات انرژی و خلق و خوی، افسردگی، خستگی، سوء هاضمه و خواب آشفته را به مصرف کننده ارائه می‌دهد.

کافئین ممکن است شما را خسته کند

یکی از عجیب‌ترین عوارض جانبی کافئین این است که می‌تواند باعث خستگی شما شود. این بخاطر این است که کافئین انرژی واقعی فراهم نمی‌کند و حتی یک محرک مستقیم هم نیست. کافئین به طور غیر مستقیم با اتصال به گیرنده‌های مغز شما برای آدنوزین (یک ماده شیمیایی است که مانند ترمز مغز فعالیت می‌کند) کار می‌کند. آدنوزین به شما کمک می‌کند که حس کنید خسته‌اید و نیاز به استراحت دارید. زمانی که سیستم شما غرق کافئین می‌شود، آدنوزین دیگر نمی‌تواند مغز شما را متوقف کند. در نتیجه مغز شما با کافئین مثل یک ماشین بدون ترمز می‌شود که همینطور شتاب پیدا می‌کند. کافئین یک چرخه‌ی ضعیفی از انرژی را موقتا افزایش می‌دهد که سقوط‌های بعدی، بی خوابی و نیاز بیشتر به کافئین را به همراه دارد.

تداخلات دارویی با کافئین

ترکیبی از کافئین و داروهای ضد افسردگی می‌تواند باعث حملات وحشت، لرزش و بی خوابی شود.
هنگام مصرف داروهای پیش فعالی (ADHD) مانند Adderall و ریتالین، کافئین باعث افزایش نگرانی، تحریک پذیری، بی خوابی و اختلالات ریتم قلب می‌شود.
کافئین اثربخشی داروهای ضد اضطراب، قرص‌های خواب آور و لیتیوم تجویز شده برای اختلال دوقطبی را تضعیف می‌کند.
توصیه می‌شود که زنان باردار یا شیرده کافئین مصرف نکنند.
تعدادی از زنان آگاه هستند که قرص‌های جلوگیری از بارداری را نباید با کافئین مصرف کنند چرا که این قرص‌ها عوارض جانبی کافئین را افزایش می‌دهند.